Blao 21/1/1965
Dao Ánh
Anh đọc thư Ánh hôm qua. Thư độ này sao đi chậm quá, đến gần nửa tháng mới đến. Thư anh viết cho Ảnh từ ngày cuối năm có lẽ bây giờ Ảnh cũng bắt đầu đọc.
Trái với dự đoán của Anh là anh vẫn chưa có gì để gọi là vui. Anh vẫn gian nan trong những phiền muộn cũ. Vẫn đi về rồi | lên trên con đường Sài Gòn - Blao - Đà Lạt. Anh đang ở trong
một giai đoạn mệt mỏi nhất nên đâm ra nhác nhóm.
Những buổi sáng này trời xuống sương mù mịt. Anh đi trong vùng sương đó. Đêm nằm ngủ có tiếng kèn rất khuya của những người lính đối gác. Nghe buồn. Trong thời gian này anh khó có điều thoải mái như Ánh chúc. Trí óc anh như không có một phút đượC yên. Có nhiều lần anh đi giữa thành phố như một người mộng du không còn nhớ, không còn biết, không còn nhìn thấy ai.
Chỉ còn không bao nhiêu ngày nữa đã Tết rồi.
Những con én đã về cho mùa xuân. Anh rất nhớ rất mong về.
Đêm hôm qua dự tiệc cưới của một đứa bạn quen, uống say đến khuya mới về. Những ngày này anh chỉ thú mỗi một chuyện là được say miên man. Khi say mình thấy mình đủ can đảm để bất chấp mọi chuyện.
Anh đọc thư anh Cường cùng những giọt nước mưa buổi chiều ở đó và không khí tranh đấu đói kém làm xây xẩm người.
Ánh có lẽ cũng đang được nghỉ học.
Sống trong một giai đoạn mà mình không thể làm gì được cho mình kể cũng khổ. Mọi người đang bị cuốn trong Cơn lốc của nhau. Thật thảm hại vô cùng.
Từ lâu chúng anh vẫn muốn di mình xa những cảnh đó và làm người ngoại cuộc. Nhưng điều đó thật nguy hiểm bởi vì dần dà chúng anh sẽ xa lạ hơn, lạnh nhạt hơn đến độ quá khích. Nên vẫn có những lần trở về bằng mắt nhìn vào, bằng ý nghĩ dù không tham dự thật sự. Và càng nhìn càng thấy sự khốn khổ đập vỡ mặt mình.
Ánh ơi,
Đời sống chúng mình đang dự phân vào đây chỉ là một huyền thoại đớn đau. Những ngày tháng vẫn đuổi bắt nhau ngoài kia. Tất cả mọi người cũng đang chạy về phía trước. Một động - tác - đi - đến - trước thật ấm ĩ mà không ai nhìn thấy. Rồi cũng không được gì hơn. Mọi sự đã an bài tự bao giờ rồi. Mỗi đời sống được trao cho một vùng đất, một căn hộC và chỉ thao túng, quanh quẩn trong đó như một loài chuột nhủi mà thôi. Không có gì đớn hèn hơn và cũng chẳng Có gì để vênh vang cả.
Những lúc mỏi mệt, Ánh sẽ thấy bất cần mọi sự. Nhưng những người - bình - thường may mắn cho họ là không có những cơn mỏi mệt lâu dài nên những chán nản rồi sẽ qua. Anh thì treo mình lửng lơ trong một cơn mê mỏi dài hạn và những lúc như thế này anh chỉ thấy mọi thứ quanh anh đều vô nghĩa như anh. Mọi người đều cần nhau, đều như nhau hay là không ai cần ai cả. Điều đó cũng chẳng có một quan hệ mảy may. Những đời sống vui vẻ, “cao hơn” chỉ là một may mắn trong muôn ngàn may mắn khác. Nhưng mà lấy gì làm tiêu chuẩn giá trị cho đời sống chung này. Nên thôi mặc cho Cơn gió cuốn đi.
Anh vẫn nghĩ đến Ánh mỗi ngày. Anh còn ai ngoài một Ánh cuối cùng của những ngày tháng này. Nhưng anh vẫn không
mấy yên tâm. Anh gọi sự yêu thương này là một phù - phiếm - thần - thoại. Âu cũng chỉ mong dài lâu cho nhau. Bây giờ anh mỏi mê. Anh có biết bản Cuối cùng cho một tình yêu mà anh phổ thơ Trịnh Cung không. Đó. Lời nói của anh cũng sẽ như thế. Cũng cùng nỗi mệt mỏi trên trí óC, Cơ thể, thân phần.
Anh có viết cho Ảnh nhiều tờ thư bỏ dở không gửi ở đây. Có nhiều lúc anh thấy nản đến độ không còn muốn bày giải, đối thoại với ai nữa.
Mỗi đêm ngồi quấn chăn đi ngủ sớm anh không còn chiết ra được một thú vị nào trong đời sống của mình. Không có gì để
mình bám víu lấy. Tâm hồn anh có những lúc thanh thản xanh như những chồi non, có lúc đen - địu - vực - thẳm. Anh cũng cố gắng viết nhạc đúng như thế. Mỗi lần viết xong một bản thấy như mình nhẹ nhàng, như vừa trút bớt những ưu tư nặng nề trên vai, trên đầu xuống. Anh vừa viết xong một bản nữa - Tuổi buồn của em anh nghĩ đến Ánh ngày chủ nhật đi đến nhà thờ, tay cầm một nhánh hồng nhung, nhà thờ chủ nhật thì vắng bởi vì đó là nhà thờ của anh tạo ra mà anh chỉ là một kẻ ngoại đạo dù vẫn tin ở những huyền nhiệm của Chúa, của Phật.
Trời đã lên nắng rồi đó Ánh. Những đêm ở đây thermomètreo chỉ 149,15°. Nửa đêm lạnh quá anh thường thức giấc châm thuốc hút và trí óc loãng ra cùng với đêm.
(53) Nhiệt kế
Ảnh có mong anh về chút nào không.
Anh vẫn nghĩ đến Ánh mỗi ngày. Anh còn ai ngoài một Ánh CUỐI CÙng Của những ngày tháng này. lan'r Nhưng anh vẫn không mấy yên tâm.
Anh gọi SỰ yêu thương này là một phù phiếm - thần thoại. ÂU CŨng chỉ mong dài lâu cho nhau.
Anh nhớ từng lá cây rất xanh, rất nhỏ ở đó. Nhớ từng bước chân sải dài trên một giòng sông trôi đi. Anh đang thèm trở về đó và cầu mong những ngày ở đó sẽ qua chậm hơn.
Đáng lý Tết này anh Cường Có chuyện vui nhưng bây giờ lại dời qua một ngày khác thuận tiện hơn. Anh cũng mong bè bạn hạnh phúc và mình được trôi theo trong vùng hạnh phúc đó.
Anh nghĩ là Ánh bây giờ đang buồn hơn. Dù có ai ở đó chắc cũng không thể nhìn và hiểu Ánh được.
Anh gọi những Ảnh, những Trang, ... là những huyền - thoại - chồi - non. Trong vẻ buồn đó anh vẫn bắt gặp được những gì rất mỏng manh, rất nhàn nhã.
Ánh ơi,
Tháng giêng cũng sắp mãn. Rồi còn những tháng ngắn khác lại qua. Mọi người đang chạy. Như trong mỗi người đã có sẵn khuynh - hướng - chạy - tới. Rồi sẽ trôi đi như giòng thác và một ngày nào lạc hẳn nhau đi.
Anh đang rất một mình. Anh đang giam kín anh trong một khoảng sống rất chật.
Những buổi chiều ở đây trời đỏ trên đồi và anh ngồi hút thuốc một mình với gió đã bắt đầu lạnh hơn.
Anh nhớ Anh vô cùng như bao giờ đó.
Trịnh Công Sơn
***
(mất một đoạn thư gốc)
Anh nghe thấy được tiếng cười của Ánh. Tiếng cười trong và hồn nhiên như tiếng cười của một đứa trẻ trong một câu chuyện anh đọc ngày xưa. Câu chuyện thật buồn nói về một tên hề về già không thể chọc cười nổi một đứa bé nên hắn buồn. Hắn buồn và hắn khóc. Khi hắn khóc thì đứa bé bật cười và cười to.
Gió bây giờ lao xao hàng lá non và tiếng cười của Ánh mắc lên đó.
Bây giờ và có những ngày đã qua anh thấy nản về chính anh và chán ghét chính mình như Ánh đang đứng quay lưng về anh.
Anh có một điều hơi tiếc và buồn là Ánh đã không hằn học, không nặng lời với những người như... hay kẻ khác mà lại dành trút cả vào anh. Sau này chắc Ảnh còn gặp nhiều người khác. Mong họ sẽ may mắn hơn.
Dù thế nào anh cũng mong còn Ảnh hiền hòa trên đất đai này và gặp anh vẫn cười – mừng - gọi - tên như những người thân lâu đời không rứt. Ánh nhớ như thế nghe Ánh như những gì còn sót lại, đẹp đẽ vô cùng pour les âmes bien nées 25).
Anh cũng thật buồn và cũng đáng phiền trách vì đã chẳng hiểu gì được Ánh. Hãy quên những điều mà Ánh gọi là ngộ nhận của anh. Lỗi đó cũng tại vì độ này anh hay lẩm cẩm quá đi.
rách mất c
(54) Đoạn thư bị Chưa bao giờ lời nói của Anh cho anh lại dữ dằn như thế. Đó
ông cũng là lỗi ở anh. Đêm hôm qua nếu soi vào gương chắc Ánh đọc được
phải thấy là Ánh giận ghê lắm. Con gái đừng hay nổi giận mà hồn đã chào đời xấu đi.
Vì như
Ánh này,
Anh dặn Ánh điều này nữa, đừng kể quá nhiều chuyện cho bè bạn nghe. Anh thấy Trang còn biết nhiều chuyện về anh hơn cả anh biết về mình nữa. Chắc Trang cũng phải buồn cười về anh ghê lắm. Con gái đôi lúc cũng độc ác quá phải không.
Đời sống đôi lúc cũng thấy giống như những mùa trên quê hương. Anh nhớ đến câu thơ không hay lắm của Ngô Kha: “Mùa chưa vàng sao rụng hở em”. Có những mùa lá bỏ cây cành. Mùa ra băng ở Bắc Cực. Anh lẩm cẩm nên thường khó quên dễ dàng những gì đời sống đã thi ân cho phần số mình. Bây giờ chúng mình không còn gì để cho nhau nhưng anh vẫn thầm mong thân tình còn đó mãi. Anh vẫn cần có Ánh như cần có mặt bè bạn anh. Sống một mình tách rời mọi người thì buồn lắm. Đã nhiều ngày tháng anh sống như thế và sợ hãi. Hãy tin anh một lần bằng tâm hồn bình thản. Chưa bao giờ anh dối lừa ai mà vẫn hay bị buộc là dối lừa. Đời sống thật dễ Có ngộ nhận như Ánh nói.
Không bao giờ, cũng như anh chưa hề một lần so sánh Ánh với ai cả. Mỗi người là một phần đất riêng, một vùng trời riêng, làm sao So sánh được. Ảnh chỉ là Ánh mãi mãi muôn đời. Như Trang, như những người con gái kiêu sa trên đất đai nhỏ bé này. Anh bỗng dưng thấy mình chỉ có thể dừng lại ngoài bờ biên giới đó mà thôi. Anh sẽ tự nhủ đứng lùi lại và nhìn như nhìn những ảo ảnh bên kia tầm tay. Như thế e tiện hơn. Dù thế nào cũng cố gắng nhớ đã có biết đến anh một lần và hãy nhớ luôn là chúng mình bao giờ cũng đối xử tử tế đẹp đẽ với nhau.
Hãy ghé thăm anh nếu rỗi, ghé thăm như một thân tình thúc đẩy chứ không vì ý nghĩ là một ân sủng cho anh. Bây giờ anh
đã tự nguyện đứng ra ngoài vùng kiêu sa của tất cả mọi người. Đó là điều chối từ cuối cùng anh khuyên nhủ anh. Anh đã nhiều lần bỏ mất anh. Bây giờ anh cần tìm lại mình đôi chút. Anh cũng lẩm cẩm nghĩ rằng mình cần phải thương mình một chút kẻo để mình bị bôi nhọ quá cũng tủi thân.
Hãy ghé thăm anh và cười hồn nhiên như lần đầu, với tóc thật dài, với tâm hồn lá non, với áo nâu hiền hòa với guốc vông màu trắng.
Chắc bây giờ Ánh cũng bắt đầu nhận thấy Ảnh đã hơi nặng lời với anh.
Anh chẳng bao giờ tự ái với người thân mà chỉ thấy buồn cho mình. Buổi trưa anh bỏ ngủ để viết cho Ánh. Lần sau Ảnh có viết thư cho bạn bè thì dù khuya cùng Cố thức để viết cho xong.
Đâu Có phải nói được với nhau đời đời. Có người để nói chuyện, để hàn huyên cũng là điều khó. Đời đầy dẫy những kẻ ngu muội. Hãy cố tránh đừng bao giờ nhầm.
Bao giờ gặp lại anh thì hãy cười thật vui cho anh đỡ nản lòng. Bao giờ gặp anh thì gọi tên để anh nghĩ là Ánh cũng có lòng và còn nhớ.
Nghe Diễm sắp Có người đi hỏi như thế cũng vui. Đời sống rồi sẽ bình an hơn khi cùng có một người đi mãi mãi bên cạnh mình.
Thôi chỉ như thế.
(56) Ngô Vũ Bích Diễm, chị của Ngô Vũ Dao Ánh
Chúng mình chấm dứt mọi bêu rêu, đùa bỡn từ đây. Chẳng Có gì quan trọng trong đời sống này.
Ngày mai ngày mốt rồi cũng hư không. Cuộc vui nào rồi cũng tan trong lửa cháy.
Anh nghĩ là Ánh cũng đã vui, đã bình an nhiều rồi. Bây giờ cứ như thế mãi cho mãi về sau.
Anh
Trịnh Công Sơn
***
5/2/1965
Ánh,
Anh đã hiểu được Ánh và bây giờ càng cảm thấy không thể để mất Ảnh được. Cho anh tạ tội một lần và từ đây Ánh sẽ được xem như một loài chim hồng thần thoại bay trên vùng - ăn - năn - của - anh. Tất cả đã đi qua như trong Cơn mê sảng.
Anh đã sống bằng một ngày ân hận vô cùng hôm qua mà uống rượu vào cũng chưa đủ để xua đuổi phiền muộn đi. Ánh hãy trở lại để bóng tối quanh anh tan biến. Hãy giúp anh một lần và anh đã nguyện cầu Ánh trở lại suốt một đêm không ngủ.
Anh biết Ảnh độ lượng bởi vì Ánh - chim - hồng - thần - thoại của anh chỉ sống bằng Cỏ non và mây bồng. Như thế Ảnh đã bằng lòng chưa. Hãy cho anh còn nhìn màu lá non ngoài kia còn tươi mát. Anh rất mong Ánh qua nghe Ánh, nghe Ánh.
Anh đã mượn đàn về và đang ngồi chép nhạc cho Ánh. Anh sẽ ngồi hát cho Ảnh nghe lại một mùa đã mất đi, mất đi.
Anh xin cám ơn Ánh nghìn lần. Anh chờ ở đây sáng và chiều nghe Ánh.
Hằng - muôn - nghìn - năm - Ảnh - hằng - muôn - nghìn - năm. Cho anh còn cho anh còn một lần và muôn đời.
Anh đã trở về vực thẳm cũ và chờ mong.
Trịnh Công Sơn
***
Ánh này,
Từ lâu anh im câm trên một chuyện đã rồi đã qua.
Tâm hồn Ánh bây giờ còn tươi mát như cònon, anh không muốn tạo những sương mù - ám - chương trên vùng tâm hồn đó.
Bây giờ Ảnh hỏi anh: “Một buổi chiều chủ nhật tháng bảy, anh trở về Sài Gòn từ Huế như lời hẹn của Diễm. Chiều chủ nhật thì xám. Phố thì thênh thang. Trên đó đã tình cờ cho anh đứng trước Diễm và Chí. Cuối cùng thì anh quay về âm thầm”. Những ngày tháng qua đi từ đó.
Ảnh nghĩ thế nào và nghĩ rằng anh phải làm gì hơn.
Trước đó còn rất nhiều chuyện nhưng anh không đủ can đảm để kể cho Anh nghe. Thôi nghe Anh. Đã gần bảy tháng rồi anh không còn một tin tức nào về Diễm. Lời phê phán anh dành cho Ánh.
Bây giờ chỉ còn mình Ánh để anh kể lể. Ánh rồi cũng sẽ đi
nhưng anh mong là chưa phải lúc này.
Anh còn muốn giữ lại ở Ánh một thần thoại trên những ngày tháng khô cằn này.
Chỉ có thế thôi.
Anh chờ Ảnh đến để hát cho Ảnh nghe những bài hát mới. Xin một phép màu xóa tan những hằn thù trong nhau.
Trịnh Công Sơn
***
15/2/1965
Dao Ánh,
Buổi chiều hôm qua anh ngồi mong Ánh cho đến lúc biết Ánh sẽ không sang anh mới đến Cercle ngồi uống rượu với mấy đứa bạn.
Mai anh chưa đi được vì máy bay đã hết chỗ.
Những câu nói Anh biên sang cho anh đó Có vẻ hơi nặng nề, làm anh buồn.
Anh đang cố gắng để hiểu Ánh hơn. Anh đã quay lại nhìn mình nhiều lần và không tìm thấy gì khác lạ trên khuôn mặt đó ngoài vẻ mệt mỏi hằng CÓ quen thuộc. Anh thấy anh không làm gì để Ánh có thể buồn lòng. Anh đang e dè vì ngại một Vô ý nho nhỏ nào đó cũng đủ làm Ánh giận hờn anh. Anh không muốn mất Ánh, chỉ có thế thôi.
Anh vẫn còn nằm đây chờ ngày đi. Nếu Có giờ phút nào nhàn nhã Ảnh cố sang thăm anh. Đừng đánh mất những ngày quý báu của mùa xuân này. Sẽ xa xôi những mùa hạ, mùa thu, mùa đông nên đừng bao giờ. Ánh nhé.
Anh vẫn hằng mong như thế.
Trịnh Công Sơn
***
Sài Gòn, 16/2/1965
Dao Ánh Dao Ánh Dao Ánh
Làm thế nào nói cho hết sự hoang vu khi anh đứng nhìn sân bay Ban Mê Thuột rồi cuối cùng đứng giữa sân Tân Sơn Nhất. Không có một thoáng mừng vui nào như những lần trước anh về đây có bè bạn có người quen.
Anh mê mỏi rời sân bay trở về nhà thật một mình thật rời ra, thật nhớ Ánh, nhớ Ảnh vô cùng.
Về ở lại nhà anh Cường, ba anh Cường kéo anh đi uống rượu. Dù mệt anh vẫn đi. Anh nhớ Ánh, nhớ Ánh, nhớ Ánh mà không nói được với ai. Như tiếng kêu của một loài kiến nhỏ. Làm thế nào Ảnh nghe thấy để Anh biết được sự chân thật của nó.
Ánh ơi, Ánh ơi, Ánh ơi.
Ánh trở về buổi trưa mắt buồn, áo trắng. Anh làm thế nào Còn đủ từ ngữ để nói cho hết tình cảm của mình.
Anh bây giờ đang chóng mặt. Rượu đã đầy cảmắt. Anh định đi ngủ nhưng nghĩ rằng không viết cho Ánh bây giờ là cả một cái tội. Đêm qua anh nằm nghĩ đến Ánh và giận Ánh suốt đêm. Nhưng rồi khi đứng trước Ánh, anh nghe mọi phiền muộn, mọi giận hờn đều tan biến cả. Anh có quyền không tin gì ở anh cả nhưng anh cũng tự nhủ mình chưa bao giờ dối lừa ai.
Ánh ơi,
Anh có gì vui thú để trở về nơi này. Rồi mai về nằm yên ở Blao. Những sương mù những chiều những sáng xa vời Ảnh hằng bao nhiêu tỉ tấc đất. Anh sẽ mãi tin là Anh không bao giờ đối xử tệ với anh cho dù có đôi lúc Ánh vẫn không bằng lòng về anh trong những chuyện nhỏ nhặt.
Ánh ơi,
Bây giờ là đêm hư vô trên đời sống anh quá hư vô khi vừa bỏ lại đằng sau tất cả ánh sáng của mặt trời.
Anh nhớ Ảnh và biết bao giờ nhìn thấy lại được cái dáng ngồi thân thuộc trên mỗi buổi chiều Có nên trắng và hoa hồng.
| Anh - ơi - Anh - hằng - muôn - nghìn - năm - anh - gọi.
Thành phố này rộn rịp như bao giờ.
Ánh đang nghĩ gì. Đêm đã đầy trên từng viên gạch.
Anh có một lời muốn nói lại với Anh: Hãy sống âm thầm hơn. Anh đã xem Ánh như một người đầy đủ trưởng thành. Đừng bêu rêu trên số phần người khác. Lời nói của đêm nay là nhớ Ánh. Nhớ Anh - hư - vô của mùa Xuân còn đó với lá
non xanh và những ngón - tay - chồi – non - vừa ươm lên cho một đời người.
Anh đã quá rã rục. Anh ngủ và sáng mai dậy thật sớm để viết tiếp cho Anh. .
|
Ánh - hằng - muôn - nghìn - năm.
***
Này tournesol - Dao - Ánh.
Buổi sáng đây này.
Anh vừa dậy.
Giờ này Ánh ở đó cũng mặc áo lụa đến trường bằng những bướC chân loài nga.
Anh đang nhớ lại đầy đủ cái không khí vừa mất đi. Còn bao nhiêu ngày, bao nhiêu tháng nữa mới được nhìn lại từng phiến băng dài trên hai bàn tay hướng dương.
Ánh ơi,
Anh biết anh nghĩ gì trước khi vào đây không. Anh đã cho là Ánh muốn đùa rỡn. Nhưng cho dù là gì đi nữa, anh cũng không ân hận tí nào. Chúng anh vốn vẫn quen bay trên những phù phiếm nên một ngày nào đó Ánh có trả anh về với hư Vô thì đó cũng là một cam chịu nữa mà thôi. Tuổi Ánh, tuổi Trang thường có những ác ý vô tình. Những ác ý đó dễ làm buồn lòng người khác. Cuối cùng anh chỉ mong là Ảnh hãy âm thầm hơn, hãy trở về với anh.
Sống trong một giai đoạn mà mọi người dễ hiểu lầm nhau thì hãy cố gắng chân thật. Chúng anh đã quá mỏi mê về những âm mưu phờ phỉnh. Tuổi nhỏ thường tự hào là mình khôn ngoan. Anh đã qua tuổi đó. Anh tin ở anh. Trang thì tự cho
mình ngang hàng với chúng anh quá sớm. Ở tuổi đó thường chỉ thấy mình mà thôi. Cũng không đáng trách mấy nhưng Có thể làm người khác khó chịu. Điều anh buồn ở Trang là tự thấy mình quá khôn ngoan nên mất bớt sự thành thật. Cường và anh thường phiền về điều đó.
Điều kiện tất yếu để sống gần là phải tin nhau. Nếu không tin thì vô tình đã hủy hoại tất cả.
Anh ơi,
Buổi sáng đã có nắng trải dài. Anh sắp ra phố gửi thư cho Ánh và đánh dây thép về nhà. Không thể nào nói hết sự nhớ nhung của anh ở đây. Trở lại với không khí ồn ào này thật bỡ ngỡ.
Anh nhớ Ánh âm thầm như loài kiến âm thầm đi xa.
Hãy đọc thư anh một mình rồi đốt hay giữ kỹ. Đừng đưa ai xem cả, ngay cả Trang. Anh sợ nhất là lời bàn tán vô ích.
Rất mong thư Ảnh mỗi ngày mỗi giờ mỗi tháng mỗi năm.
Ánh ơi, Anh ơi,
Cho anh năm ngón tay của mùa xuân mà anh hằng giữ.
Tendrement. (57)
(57) Âu yếm, thắm thiết
Trịnh Công Sơn
Dao Ánh
Anh đọc thư Ánh hôm qua. Thư độ này sao đi chậm quá, đến gần nửa tháng mới đến. Thư anh viết cho Ảnh từ ngày cuối năm có lẽ bây giờ Ảnh cũng bắt đầu đọc.
Trái với dự đoán của Anh là anh vẫn chưa có gì để gọi là vui. Anh vẫn gian nan trong những phiền muộn cũ. Vẫn đi về rồi | lên trên con đường Sài Gòn - Blao - Đà Lạt. Anh đang ở trong
một giai đoạn mệt mỏi nhất nên đâm ra nhác nhóm.
Những buổi sáng này trời xuống sương mù mịt. Anh đi trong vùng sương đó. Đêm nằm ngủ có tiếng kèn rất khuya của những người lính đối gác. Nghe buồn. Trong thời gian này anh khó có điều thoải mái như Ánh chúc. Trí óc anh như không có một phút đượC yên. Có nhiều lần anh đi giữa thành phố như một người mộng du không còn nhớ, không còn biết, không còn nhìn thấy ai.
Chỉ còn không bao nhiêu ngày nữa đã Tết rồi.
Những con én đã về cho mùa xuân. Anh rất nhớ rất mong về.
Đêm hôm qua dự tiệc cưới của một đứa bạn quen, uống say đến khuya mới về. Những ngày này anh chỉ thú mỗi một chuyện là được say miên man. Khi say mình thấy mình đủ can đảm để bất chấp mọi chuyện.
Anh đọc thư anh Cường cùng những giọt nước mưa buổi chiều ở đó và không khí tranh đấu đói kém làm xây xẩm người.
Ánh có lẽ cũng đang được nghỉ học.
Sống trong một giai đoạn mà mình không thể làm gì được cho mình kể cũng khổ. Mọi người đang bị cuốn trong Cơn lốc của nhau. Thật thảm hại vô cùng.
Từ lâu chúng anh vẫn muốn di mình xa những cảnh đó và làm người ngoại cuộc. Nhưng điều đó thật nguy hiểm bởi vì dần dà chúng anh sẽ xa lạ hơn, lạnh nhạt hơn đến độ quá khích. Nên vẫn có những lần trở về bằng mắt nhìn vào, bằng ý nghĩ dù không tham dự thật sự. Và càng nhìn càng thấy sự khốn khổ đập vỡ mặt mình.
Ánh ơi,
Đời sống chúng mình đang dự phân vào đây chỉ là một huyền thoại đớn đau. Những ngày tháng vẫn đuổi bắt nhau ngoài kia. Tất cả mọi người cũng đang chạy về phía trước. Một động - tác - đi - đến - trước thật ấm ĩ mà không ai nhìn thấy. Rồi cũng không được gì hơn. Mọi sự đã an bài tự bao giờ rồi. Mỗi đời sống được trao cho một vùng đất, một căn hộC và chỉ thao túng, quanh quẩn trong đó như một loài chuột nhủi mà thôi. Không có gì đớn hèn hơn và cũng chẳng Có gì để vênh vang cả.
Những lúc mỏi mệt, Ánh sẽ thấy bất cần mọi sự. Nhưng những người - bình - thường may mắn cho họ là không có những cơn mỏi mệt lâu dài nên những chán nản rồi sẽ qua. Anh thì treo mình lửng lơ trong một cơn mê mỏi dài hạn và những lúc như thế này anh chỉ thấy mọi thứ quanh anh đều vô nghĩa như anh. Mọi người đều cần nhau, đều như nhau hay là không ai cần ai cả. Điều đó cũng chẳng có một quan hệ mảy may. Những đời sống vui vẻ, “cao hơn” chỉ là một may mắn trong muôn ngàn may mắn khác. Nhưng mà lấy gì làm tiêu chuẩn giá trị cho đời sống chung này. Nên thôi mặc cho Cơn gió cuốn đi.
Anh vẫn nghĩ đến Ánh mỗi ngày. Anh còn ai ngoài một Ánh cuối cùng của những ngày tháng này. Nhưng anh vẫn không
mấy yên tâm. Anh gọi sự yêu thương này là một phù - phiếm - thần - thoại. Âu cũng chỉ mong dài lâu cho nhau. Bây giờ anh mỏi mê. Anh có biết bản Cuối cùng cho một tình yêu mà anh phổ thơ Trịnh Cung không. Đó. Lời nói của anh cũng sẽ như thế. Cũng cùng nỗi mệt mỏi trên trí óC, Cơ thể, thân phần.
Anh có viết cho Ảnh nhiều tờ thư bỏ dở không gửi ở đây. Có nhiều lúc anh thấy nản đến độ không còn muốn bày giải, đối thoại với ai nữa.
Mỗi đêm ngồi quấn chăn đi ngủ sớm anh không còn chiết ra được một thú vị nào trong đời sống của mình. Không có gì để
mình bám víu lấy. Tâm hồn anh có những lúc thanh thản xanh như những chồi non, có lúc đen - địu - vực - thẳm. Anh cũng cố gắng viết nhạc đúng như thế. Mỗi lần viết xong một bản thấy như mình nhẹ nhàng, như vừa trút bớt những ưu tư nặng nề trên vai, trên đầu xuống. Anh vừa viết xong một bản nữa - Tuổi buồn của em anh nghĩ đến Ánh ngày chủ nhật đi đến nhà thờ, tay cầm một nhánh hồng nhung, nhà thờ chủ nhật thì vắng bởi vì đó là nhà thờ của anh tạo ra mà anh chỉ là một kẻ ngoại đạo dù vẫn tin ở những huyền nhiệm của Chúa, của Phật.
Trời đã lên nắng rồi đó Ánh. Những đêm ở đây thermomètreo chỉ 149,15°. Nửa đêm lạnh quá anh thường thức giấc châm thuốc hút và trí óc loãng ra cùng với đêm.
(53) Nhiệt kế
Ảnh có mong anh về chút nào không.
Anh vẫn nghĩ đến Ánh mỗi ngày. Anh còn ai ngoài một Ánh CUỐI CÙng Của những ngày tháng này. lan'r Nhưng anh vẫn không mấy yên tâm.
Anh gọi SỰ yêu thương này là một phù phiếm - thần thoại. ÂU CŨng chỉ mong dài lâu cho nhau.
Anh nhớ từng lá cây rất xanh, rất nhỏ ở đó. Nhớ từng bước chân sải dài trên một giòng sông trôi đi. Anh đang thèm trở về đó và cầu mong những ngày ở đó sẽ qua chậm hơn.
Đáng lý Tết này anh Cường Có chuyện vui nhưng bây giờ lại dời qua một ngày khác thuận tiện hơn. Anh cũng mong bè bạn hạnh phúc và mình được trôi theo trong vùng hạnh phúc đó.
Anh nghĩ là Ánh bây giờ đang buồn hơn. Dù có ai ở đó chắc cũng không thể nhìn và hiểu Ánh được.
Anh gọi những Ảnh, những Trang, ... là những huyền - thoại - chồi - non. Trong vẻ buồn đó anh vẫn bắt gặp được những gì rất mỏng manh, rất nhàn nhã.
Ánh ơi,
Tháng giêng cũng sắp mãn. Rồi còn những tháng ngắn khác lại qua. Mọi người đang chạy. Như trong mỗi người đã có sẵn khuynh - hướng - chạy - tới. Rồi sẽ trôi đi như giòng thác và một ngày nào lạc hẳn nhau đi.
Anh đang rất một mình. Anh đang giam kín anh trong một khoảng sống rất chật.
Những buổi chiều ở đây trời đỏ trên đồi và anh ngồi hút thuốc một mình với gió đã bắt đầu lạnh hơn.
Anh nhớ Anh vô cùng như bao giờ đó.
Trịnh Công Sơn
***
(mất một đoạn thư gốc)
Anh nghe thấy được tiếng cười của Ánh. Tiếng cười trong và hồn nhiên như tiếng cười của một đứa trẻ trong một câu chuyện anh đọc ngày xưa. Câu chuyện thật buồn nói về một tên hề về già không thể chọc cười nổi một đứa bé nên hắn buồn. Hắn buồn và hắn khóc. Khi hắn khóc thì đứa bé bật cười và cười to.
Gió bây giờ lao xao hàng lá non và tiếng cười của Ánh mắc lên đó.
Bây giờ và có những ngày đã qua anh thấy nản về chính anh và chán ghét chính mình như Ánh đang đứng quay lưng về anh.
Anh có một điều hơi tiếc và buồn là Ánh đã không hằn học, không nặng lời với những người như... hay kẻ khác mà lại dành trút cả vào anh. Sau này chắc Ảnh còn gặp nhiều người khác. Mong họ sẽ may mắn hơn.
Dù thế nào anh cũng mong còn Ảnh hiền hòa trên đất đai này và gặp anh vẫn cười – mừng - gọi - tên như những người thân lâu đời không rứt. Ánh nhớ như thế nghe Ánh như những gì còn sót lại, đẹp đẽ vô cùng pour les âmes bien nées 25).
Anh cũng thật buồn và cũng đáng phiền trách vì đã chẳng hiểu gì được Ánh. Hãy quên những điều mà Ánh gọi là ngộ nhận của anh. Lỗi đó cũng tại vì độ này anh hay lẩm cẩm quá đi.
rách mất c
(54) Đoạn thư bị Chưa bao giờ lời nói của Anh cho anh lại dữ dằn như thế. Đó
ông cũng là lỗi ở anh. Đêm hôm qua nếu soi vào gương chắc Ánh đọc được
phải thấy là Ánh giận ghê lắm. Con gái đừng hay nổi giận mà hồn đã chào đời xấu đi.
Vì như
Ánh này,
Anh dặn Ánh điều này nữa, đừng kể quá nhiều chuyện cho bè bạn nghe. Anh thấy Trang còn biết nhiều chuyện về anh hơn cả anh biết về mình nữa. Chắc Trang cũng phải buồn cười về anh ghê lắm. Con gái đôi lúc cũng độc ác quá phải không.
Đời sống đôi lúc cũng thấy giống như những mùa trên quê hương. Anh nhớ đến câu thơ không hay lắm của Ngô Kha: “Mùa chưa vàng sao rụng hở em”. Có những mùa lá bỏ cây cành. Mùa ra băng ở Bắc Cực. Anh lẩm cẩm nên thường khó quên dễ dàng những gì đời sống đã thi ân cho phần số mình. Bây giờ chúng mình không còn gì để cho nhau nhưng anh vẫn thầm mong thân tình còn đó mãi. Anh vẫn cần có Ánh như cần có mặt bè bạn anh. Sống một mình tách rời mọi người thì buồn lắm. Đã nhiều ngày tháng anh sống như thế và sợ hãi. Hãy tin anh một lần bằng tâm hồn bình thản. Chưa bao giờ anh dối lừa ai mà vẫn hay bị buộc là dối lừa. Đời sống thật dễ Có ngộ nhận như Ánh nói.
Không bao giờ, cũng như anh chưa hề một lần so sánh Ánh với ai cả. Mỗi người là một phần đất riêng, một vùng trời riêng, làm sao So sánh được. Ảnh chỉ là Ánh mãi mãi muôn đời. Như Trang, như những người con gái kiêu sa trên đất đai nhỏ bé này. Anh bỗng dưng thấy mình chỉ có thể dừng lại ngoài bờ biên giới đó mà thôi. Anh sẽ tự nhủ đứng lùi lại và nhìn như nhìn những ảo ảnh bên kia tầm tay. Như thế e tiện hơn. Dù thế nào cũng cố gắng nhớ đã có biết đến anh một lần và hãy nhớ luôn là chúng mình bao giờ cũng đối xử tử tế đẹp đẽ với nhau.
Hãy ghé thăm anh nếu rỗi, ghé thăm như một thân tình thúc đẩy chứ không vì ý nghĩ là một ân sủng cho anh. Bây giờ anh
đã tự nguyện đứng ra ngoài vùng kiêu sa của tất cả mọi người. Đó là điều chối từ cuối cùng anh khuyên nhủ anh. Anh đã nhiều lần bỏ mất anh. Bây giờ anh cần tìm lại mình đôi chút. Anh cũng lẩm cẩm nghĩ rằng mình cần phải thương mình một chút kẻo để mình bị bôi nhọ quá cũng tủi thân.
Hãy ghé thăm anh và cười hồn nhiên như lần đầu, với tóc thật dài, với tâm hồn lá non, với áo nâu hiền hòa với guốc vông màu trắng.
Chắc bây giờ Ánh cũng bắt đầu nhận thấy Ảnh đã hơi nặng lời với anh.
Anh chẳng bao giờ tự ái với người thân mà chỉ thấy buồn cho mình. Buổi trưa anh bỏ ngủ để viết cho Ánh. Lần sau Ảnh có viết thư cho bạn bè thì dù khuya cùng Cố thức để viết cho xong.
Đâu Có phải nói được với nhau đời đời. Có người để nói chuyện, để hàn huyên cũng là điều khó. Đời đầy dẫy những kẻ ngu muội. Hãy cố tránh đừng bao giờ nhầm.
Bao giờ gặp lại anh thì hãy cười thật vui cho anh đỡ nản lòng. Bao giờ gặp anh thì gọi tên để anh nghĩ là Ánh cũng có lòng và còn nhớ.
Nghe Diễm sắp Có người đi hỏi như thế cũng vui. Đời sống rồi sẽ bình an hơn khi cùng có một người đi mãi mãi bên cạnh mình.
Thôi chỉ như thế.
(56) Ngô Vũ Bích Diễm, chị của Ngô Vũ Dao Ánh
Chúng mình chấm dứt mọi bêu rêu, đùa bỡn từ đây. Chẳng Có gì quan trọng trong đời sống này.
Ngày mai ngày mốt rồi cũng hư không. Cuộc vui nào rồi cũng tan trong lửa cháy.
Anh nghĩ là Ánh cũng đã vui, đã bình an nhiều rồi. Bây giờ cứ như thế mãi cho mãi về sau.
Anh
Trịnh Công Sơn
***
5/2/1965
Ánh,
Anh đã hiểu được Ánh và bây giờ càng cảm thấy không thể để mất Ảnh được. Cho anh tạ tội một lần và từ đây Ánh sẽ được xem như một loài chim hồng thần thoại bay trên vùng - ăn - năn - của - anh. Tất cả đã đi qua như trong Cơn mê sảng.
Anh đã sống bằng một ngày ân hận vô cùng hôm qua mà uống rượu vào cũng chưa đủ để xua đuổi phiền muộn đi. Ánh hãy trở lại để bóng tối quanh anh tan biến. Hãy giúp anh một lần và anh đã nguyện cầu Ánh trở lại suốt một đêm không ngủ.
Anh biết Ảnh độ lượng bởi vì Ánh - chim - hồng - thần - thoại của anh chỉ sống bằng Cỏ non và mây bồng. Như thế Ảnh đã bằng lòng chưa. Hãy cho anh còn nhìn màu lá non ngoài kia còn tươi mát. Anh rất mong Ánh qua nghe Ánh, nghe Ánh.
Anh đã mượn đàn về và đang ngồi chép nhạc cho Ánh. Anh sẽ ngồi hát cho Ảnh nghe lại một mùa đã mất đi, mất đi.
Anh xin cám ơn Ánh nghìn lần. Anh chờ ở đây sáng và chiều nghe Ánh.
Hằng - muôn - nghìn - năm - Ảnh - hằng - muôn - nghìn - năm. Cho anh còn cho anh còn một lần và muôn đời.
Anh đã trở về vực thẳm cũ và chờ mong.
Trịnh Công Sơn
***
Ánh này,
Từ lâu anh im câm trên một chuyện đã rồi đã qua.
Tâm hồn Ánh bây giờ còn tươi mát như cònon, anh không muốn tạo những sương mù - ám - chương trên vùng tâm hồn đó.
Bây giờ Ảnh hỏi anh: “Một buổi chiều chủ nhật tháng bảy, anh trở về Sài Gòn từ Huế như lời hẹn của Diễm. Chiều chủ nhật thì xám. Phố thì thênh thang. Trên đó đã tình cờ cho anh đứng trước Diễm và Chí. Cuối cùng thì anh quay về âm thầm”. Những ngày tháng qua đi từ đó.
Ảnh nghĩ thế nào và nghĩ rằng anh phải làm gì hơn.
Trước đó còn rất nhiều chuyện nhưng anh không đủ can đảm để kể cho Anh nghe. Thôi nghe Anh. Đã gần bảy tháng rồi anh không còn một tin tức nào về Diễm. Lời phê phán anh dành cho Ánh.
Bây giờ chỉ còn mình Ánh để anh kể lể. Ánh rồi cũng sẽ đi
nhưng anh mong là chưa phải lúc này.
Anh còn muốn giữ lại ở Ánh một thần thoại trên những ngày tháng khô cằn này.
Chỉ có thế thôi.
Anh chờ Ảnh đến để hát cho Ảnh nghe những bài hát mới. Xin một phép màu xóa tan những hằn thù trong nhau.
Trịnh Công Sơn
***
15/2/1965
Dao Ánh,
Buổi chiều hôm qua anh ngồi mong Ánh cho đến lúc biết Ánh sẽ không sang anh mới đến Cercle ngồi uống rượu với mấy đứa bạn.
Mai anh chưa đi được vì máy bay đã hết chỗ.
Những câu nói Anh biên sang cho anh đó Có vẻ hơi nặng nề, làm anh buồn.
Anh đang cố gắng để hiểu Ánh hơn. Anh đã quay lại nhìn mình nhiều lần và không tìm thấy gì khác lạ trên khuôn mặt đó ngoài vẻ mệt mỏi hằng CÓ quen thuộc. Anh thấy anh không làm gì để Ánh có thể buồn lòng. Anh đang e dè vì ngại một Vô ý nho nhỏ nào đó cũng đủ làm Ánh giận hờn anh. Anh không muốn mất Ánh, chỉ có thế thôi.
Anh vẫn còn nằm đây chờ ngày đi. Nếu Có giờ phút nào nhàn nhã Ảnh cố sang thăm anh. Đừng đánh mất những ngày quý báu của mùa xuân này. Sẽ xa xôi những mùa hạ, mùa thu, mùa đông nên đừng bao giờ. Ánh nhé.
Anh vẫn hằng mong như thế.
Trịnh Công Sơn
***
Sài Gòn, 16/2/1965
Dao Ánh Dao Ánh Dao Ánh
Làm thế nào nói cho hết sự hoang vu khi anh đứng nhìn sân bay Ban Mê Thuột rồi cuối cùng đứng giữa sân Tân Sơn Nhất. Không có một thoáng mừng vui nào như những lần trước anh về đây có bè bạn có người quen.
Anh mê mỏi rời sân bay trở về nhà thật một mình thật rời ra, thật nhớ Ánh, nhớ Ảnh vô cùng.
Về ở lại nhà anh Cường, ba anh Cường kéo anh đi uống rượu. Dù mệt anh vẫn đi. Anh nhớ Ánh, nhớ Ánh, nhớ Ánh mà không nói được với ai. Như tiếng kêu của một loài kiến nhỏ. Làm thế nào Ảnh nghe thấy để Anh biết được sự chân thật của nó.
Ánh ơi, Ánh ơi, Ánh ơi.
Ánh trở về buổi trưa mắt buồn, áo trắng. Anh làm thế nào Còn đủ từ ngữ để nói cho hết tình cảm của mình.
Anh bây giờ đang chóng mặt. Rượu đã đầy cảmắt. Anh định đi ngủ nhưng nghĩ rằng không viết cho Ánh bây giờ là cả một cái tội. Đêm qua anh nằm nghĩ đến Ánh và giận Ánh suốt đêm. Nhưng rồi khi đứng trước Ánh, anh nghe mọi phiền muộn, mọi giận hờn đều tan biến cả. Anh có quyền không tin gì ở anh cả nhưng anh cũng tự nhủ mình chưa bao giờ dối lừa ai.
Ánh ơi,
Anh có gì vui thú để trở về nơi này. Rồi mai về nằm yên ở Blao. Những sương mù những chiều những sáng xa vời Ảnh hằng bao nhiêu tỉ tấc đất. Anh sẽ mãi tin là Anh không bao giờ đối xử tệ với anh cho dù có đôi lúc Ánh vẫn không bằng lòng về anh trong những chuyện nhỏ nhặt.
Ánh ơi,
Bây giờ là đêm hư vô trên đời sống anh quá hư vô khi vừa bỏ lại đằng sau tất cả ánh sáng của mặt trời.
Anh nhớ Ảnh và biết bao giờ nhìn thấy lại được cái dáng ngồi thân thuộc trên mỗi buổi chiều Có nên trắng và hoa hồng.
| Anh - ơi - Anh - hằng - muôn - nghìn - năm - anh - gọi.
Thành phố này rộn rịp như bao giờ.
Ánh đang nghĩ gì. Đêm đã đầy trên từng viên gạch.
Anh có một lời muốn nói lại với Anh: Hãy sống âm thầm hơn. Anh đã xem Ánh như một người đầy đủ trưởng thành. Đừng bêu rêu trên số phần người khác. Lời nói của đêm nay là nhớ Ánh. Nhớ Anh - hư - vô của mùa Xuân còn đó với lá
non xanh và những ngón - tay - chồi – non - vừa ươm lên cho một đời người.
Anh đã quá rã rục. Anh ngủ và sáng mai dậy thật sớm để viết tiếp cho Anh. .
|
Ánh - hằng - muôn - nghìn - năm.
***
Này tournesol - Dao - Ánh.
Buổi sáng đây này.
Anh vừa dậy.
Giờ này Ánh ở đó cũng mặc áo lụa đến trường bằng những bướC chân loài nga.
Anh đang nhớ lại đầy đủ cái không khí vừa mất đi. Còn bao nhiêu ngày, bao nhiêu tháng nữa mới được nhìn lại từng phiến băng dài trên hai bàn tay hướng dương.
Ánh ơi,
Anh biết anh nghĩ gì trước khi vào đây không. Anh đã cho là Ánh muốn đùa rỡn. Nhưng cho dù là gì đi nữa, anh cũng không ân hận tí nào. Chúng anh vốn vẫn quen bay trên những phù phiếm nên một ngày nào đó Ánh có trả anh về với hư Vô thì đó cũng là một cam chịu nữa mà thôi. Tuổi Ánh, tuổi Trang thường có những ác ý vô tình. Những ác ý đó dễ làm buồn lòng người khác. Cuối cùng anh chỉ mong là Ảnh hãy âm thầm hơn, hãy trở về với anh.
Sống trong một giai đoạn mà mọi người dễ hiểu lầm nhau thì hãy cố gắng chân thật. Chúng anh đã quá mỏi mê về những âm mưu phờ phỉnh. Tuổi nhỏ thường tự hào là mình khôn ngoan. Anh đã qua tuổi đó. Anh tin ở anh. Trang thì tự cho
mình ngang hàng với chúng anh quá sớm. Ở tuổi đó thường chỉ thấy mình mà thôi. Cũng không đáng trách mấy nhưng Có thể làm người khác khó chịu. Điều anh buồn ở Trang là tự thấy mình quá khôn ngoan nên mất bớt sự thành thật. Cường và anh thường phiền về điều đó.
Điều kiện tất yếu để sống gần là phải tin nhau. Nếu không tin thì vô tình đã hủy hoại tất cả.
Anh ơi,
Buổi sáng đã có nắng trải dài. Anh sắp ra phố gửi thư cho Ánh và đánh dây thép về nhà. Không thể nào nói hết sự nhớ nhung của anh ở đây. Trở lại với không khí ồn ào này thật bỡ ngỡ.
Anh nhớ Ánh âm thầm như loài kiến âm thầm đi xa.
Hãy đọc thư anh một mình rồi đốt hay giữ kỹ. Đừng đưa ai xem cả, ngay cả Trang. Anh sợ nhất là lời bàn tán vô ích.
Rất mong thư Ảnh mỗi ngày mỗi giờ mỗi tháng mỗi năm.
Ánh ơi, Anh ơi,
Cho anh năm ngón tay của mùa xuân mà anh hằng giữ.
Tendrement. (57)
(57) Âu yếm, thắm thiết
Trịnh Công Sơn
