Dao Ánh,
Nhận được thư ở Sài Gòn.
Đang ở Paris và Orleans.
Sẽ có thư sau. Mấy ngày đã thấy nhớ nhà.
Sẽ có thư sau.
Chúc Ánh vui.
Thân ái,
Orleans.
22/5/1989
***
Ho Chi Minh City, 14/8/1989
Dao Ánh ơi,
1989
Lâu lắm mới viết lại tên của Ánh trên tờ thư,
Hôm gặp nhau ở Paris vội vã quá chưa nói được điều gì về cuộc sống riêng tư của mỗi người. Anh về lại Việt Nam ốm mất ba ngày. Bây giờ đã bình thường trở lại.
Bây giờ đang là mùa mưa ở Sài Gòn. Vẫn như xưa những con đường những ngôi nhà quen thuộc.
Gặp Ánh ở Paris thấy Ánh buồn buồn, ít nói anh không hiểu vì sao.
Đời sống có thể làm cho người này không vui và người khác Có thể hơi buồn buồn.
Anh tự dưng cảm thấy Ảnh không vui lắm trong cuộc sống. Ở đây, anh tự tìm một cách sống riêng để không bao giờ thấy cuộc đời là một sự khổ ải. Sống thì phải vui nếu không thì hãy ngủ dài lâu.
Ánh ơi,
Anh không thấy Ánh thay đổi gì cả. Cứ như vậy mãi mãi. Những kỷ niệm xưa đã nằm trong những bài hát của anh. Ánh thì chẳng giữ lại gì cả. Thế mà cũng hay. Hãy để một người khác giữ và mình thì lãng quên hoặc nhở trên một văn bản không bao giờ có thực.
Anh nhớ Ánh như những ngày xưa.
Có những hạnh phúc không bao giờ mình đến gần được. Bình thường thôi. Anh sống một mình và cố tìm một niềm vui của riêng anh.
Thân yêu,
Trịnh Công Sơn
P.S: Hôm gặp Ánh ở Monge buồn muốn khóc.
Sài Gòn, 11/10/1991
Dao Ánh thân mến,
Anh nhận được thư Ánh, Trúc Giang mang về. Những thư gửi poste của Ảnh anh không nhận được, chẳng hiểu vì sao. Hay Ánh viết xong để quên đâu đó không mang đi gửi mà vẫn cứ in trí là đã gửi rồi. Nhưng trous de memoired16) như thế anh cũng vẫn thường CÓ.
Năm nay anh được mời đi Pháp bao nhiêu lần mà không được cấp visa de sortie . Mỗi lần có trục trặc gì đó về chính trị thì văn nghệ sĩ bị thiệt thòi nhất. Anh đã nộp đơn xin đi thăm mấy em ở Canada nhưng chưa có tin tức vì phải đượC ký duyệt tại Hà Nội (Trung ương). Nếu sang đấy vào mùa thu đông này anh sẽ phone cho Ánh biết để tìm cách sang chơi và gặp nhau.
(116) Lỗ hổng ký ức, trí nhớ (117) Visa xuất cảnh
Ở đây bọn anh sống nhàn nhã lắm. Buổi sáng anh đến cơ quan là Hội Âm nhạc, ngồi uống cà phê hay trà với bạn bè rồi chiều thì ở nhà làm việc riêng hoặc đọc sách. Giờ nhàn rỗi thì
viết một vài bài cho báo, hoặc vẽ, hoặc làm bìa sách, hoặc viết nhạc. Thỉnh thoảng tiếp một vài đoàn báo chí hoặc TV của nước ngoài.
Ảnh có liên lạc đượC với Đinh Cường ở Virginia không? Vừa rồi anh Cường mới triển lãm ở Canada, nghe Thúy điện về bảo là thành công lắm. Tuần nào các em anh ở Canada cũng gọi điện thẳng về nhà hỏi thăm nên anh có cảm giác là tất cả vẫn còn ở loanh quanh đâu đây. Thỉnh thoảng cũng có bạn bè gọi thắm từ Mỹ, Pháp, Canada. Qua điện thoại thấy thế giới như nhỏ lại và sự cách biết gần như không còn nữa.
Sài Gòn dạo này thay đổi nhiều, nhất là về việc xây dựng nhà cửa. Có những con đường ở các quận trung tâm chỉ cần một vài tháng không đi qua khi tình cờ trở lại đã không thể nhận ra đâu là căn nhà quen cũ của mình. Người ta xây cất nhà hoặc sửa mới lại để cho thuê hoặc làm mini hotel. Quán xá cũng mọc lên ào ạt.
Gần như chiều nào bạn bè cũng họp tại nhà anh đế nhậu lại rai. Cũng không còn bao nhiều người. Và một, hai người này chắc Ánh cũng chưa quen. Ở Huế thì chỉ còn một mình anh Bửu Ýlà bạn cũngày xưa còn bám trụ vì lười di chuyển.
Với anh và một vài người bạn, không còn nơi nào dễ sống hơn ở đây nữa. Đã quen với từng centimet của đời sống này và có một bầu không khí riêng để thở và đã có đủ niềm vui nho nhỏ từng ngày mà không cần mơ ước gì thêm. Tháng hoặc nếu được đi đây đi đó một chút thì cũng chỉ để thay đổi cái nhìn, để thăm viếng bạn bè cũ ngoài ra chẳng phải vì khao khát hoặc ước muốn gì cả.
Cách đây ít lâu có nghe ai đó nói rằng Ảnh dự định về thăm
CUỐI CÙng cũng chẳng có gì quan trọng, chỉ tiếc là không bao giờ nói được hết những gì
mình nghĩ VỚI người mình yêu thương và đời sống đã mang đi hết những câu kinh trinh bạch mà không phải lúc nào, giờ nào, thời nào cũng
thổ lộ Cùng nhau đưỢC.
nhà trong năm nay. Anh thấy vui vui vì nghĩ rằng Ảnh về sẽ Có dịp bắt gặp lại đâu đó một vài hình ảnh cũ, một vài điều tưởng đã quên đi ngờ đâu vẫn còn đó. Cũng vì cứ sống mãi với những điều lặt vặt, nhỏ nhắn như thế mà rốt cùng rồi chẳng muốn đi đâu.
Mưa lúc 18g15
Ánh ơi,
Những ngày tháng bây giờ hình như không thuộc về anh nữa. Có nhiều lúc ngồi nghĩ lại anh thấy mình đã đánh mất quá nhiều dịp tốt để thực hiện một vài giấc mơ của mình. Chúng mình nói chung đã bỏ lỡ, đã đánh mất nhiều những giấc mộng mà bây giờ nghĩ lại có khi cũng cảm thấy đôi chút ngậm ngùi.
Đang mưa ngoài trời, mưa nặng, nhiều và có sấm sét. Anh đang ngồi uống rượu sake với người bạn ở Nhật về, cùng Tôn Thất Văn (họa sĩ), Lữ Quỳnh ở vườn treo nhà anh.
Cuối cùng cũng chẳng có gì quan trọng, chỉ tiếc là không bao giờ nói được hết những gì mình nghĩ với người mình yêu thương và đời sống đã mang đi hết những câu kinh trinh bạch mà không phải lúc nào, giờ nào, thời nào cũng thổ lộ cùng nhau đượC.
Có một thời rất ngu si, mê muội. Có một thời rực rỡ trí tuệ tinh anh. Đã nhìn và thấy hết cuộc đời nhưng khi giác ngộ thì không còn cơ hội để lặp lại những ngôn ngữ chân thực, tinh tuyền của mình nữa. Anh không nuối tiếc cuộc đời mà chỉ vì yêu thương nó mà phải nói lại những lời đáng ra phải lãng quên.
Anh sẽ viết thư cho Ánh khi nhận được thư và cho đến bây giờ thú thực, anh chưa quên cái nhìn quay lại ở Paris ở | bouche metro rue Monge quận 5 Paris một ngày tháng 6/1989.
Anh chúc Ảnh bình an và dĩ nhiên chưa bao giờ không nhở Ánh.
Thân ái,
Trịnh Công Sơn
Anh nhớ ghi lại địa chỉ mới nhất.
***
Dao Ánh thân mến,
-
Trong nỗi buồn riêng của mùa xuân này anh muốn chúc Ánh những điều vui mà Ánh sẽ tìm gặp đâu đó trong cuộc sống.
Vẫn hy vọng sẽ gặp lại ảnh rất gần đây.
Có gì vui buồn viết cho anh biết với.
Sẽ viết thư sau nghe
Anh.
Trịnh Công Sơn
21.1.1992
***
Sài Gòn, 29/3/1993
Ánh ơi,
1993
Mấy hôm nay Ánh gọi mà anh vắng thật là bậy và tiếc quá là không nói chuyện với nhau được. Mấy ngày liền có những buổi nhạc anh phải giới thiệu, sau đó lại còn phải liên hoan ăn uống cho đến khuya mới về. Về giữa đêm nằm ngủ một mình lại nhớ những ngày ngắn ngủi và êm đềm đã qua. Có một cái gì đó như là giấc mộng, một thứ thực tại hầu như không có thực. Một dĩ vãng tưởng chừng sẽ mất hút mãi mãi bỗng dưng còn đó, trở về như một hiện tại, như của ngày hôm nay. Tất cả những hình ảnh đó cứ trôi đi bềnh bồng trong anh và cứ buộc anh phải cầm ly rượu lên để mà nhớ.
Anh gửi Ánh cái hộp laque đựng bijoux . Đựng luôn trong đó nỗi nhớ của anh và nếu cần Ánh bỏ cả nỗi nhớ của Ánh vào đó.
Ánh bảo anh viết thật dài cho Ánh nhưng những dòng chữ không thể dài bằng nỗi nhớ được. Nỗi nhớ đã đi qua hết quãng đời dài hơn hai mươi năm. Đi từ Huế lên Đà Lạt về Sài Gòn và âm ỉnhư một dòng nước ngầm không quên lãng.
Nhớ Ánh tournesol vô cùng nhớ.
Nhớ em,
Trịnh Công Sơn
(118) Hộp sơn mài đựng nữ trang
Ánh bảo anh viết thật dài cho Ảnh nhưng những dòng chữ không thể dài
| bằng nỗi nhớ đưỢC.
Nỗi nhớ đã đi qua hết quãng đời dài hơn hai mươi năm. Đi từ Huế lên Đà Lạt về Sài Gòn và âm ỉ như một dòng
NƯỚC ngầm không quên lãng.
Sài Gòn, 27/5/1993
Ánh ơi,
Đã nhận thư và bande nhạc Ảnh gửi. Rất vui và cám ơn lắm. Tuy nhiên thư sao Có vẻ trách móc buồn bã quá. Anh phải tập luôn luôn giữ được lòng mình thanh thản. Phải xem mọi sự thật nhẹ nhàng. Phải biết đẩy lùi mọi thứ phiền muộn không cần thiết. Từ sau 75 anh đã tự luyện mình như vậy mới vượt qua được mọi thử thách. Anh thấy mọi điều trong đời đều là hư không cả. Cái có và cái không, cái đượC và cái mất cũng không thể nào giết chết linh hồn và đời sống tinh thần mình được. Chúng mình không còn trẻ nữa cho nên gặp nhau được lúc nào là phải sống hết và tận cùng từng giây phút đó. Anh cũng có gì cảm giác như Ảnh vậy. Những tuần lễ gặp lại nhau ở đây gần như không thật. Có một cái gì đó rất hư ảo của một cõi đời nào đã xa lắm. Cái hiện tại đó nó trùng lẫn với quá khứ và vì thế nó gần gũi với giấc mộng.
Từ dạo Ánh đi trời Sài Gòn nắng nóng gần 40°. Chỉ mấy hôm nay mới Cómưa lai rai. Cũng sắp mùa mưa rồi nhưng cái thời tiết khó chịu này không thể làm việc gì được. Mỗi ngày vẫn bạn bè ngồi với nhau quanh bàn rượu. Ánh đi rồi anh có vẻ thêm được mấy bức tranh nhưng cũng may đã bán hết. Ba bức cho Hongkong. Hai bức cho một Collectioneuro ở Sài Gòn. Nghe nói Ánh cũng Có vẽ nhiều phải không? Thử chụp ảnh gửi về anh xem với.
Trinh về một tuần rồi đi lại. Còn Tinh và Tâm. Nửa tháng nữa Tịnh cũng đi. Lần tới Ảnh về chắc anh đã có một cái nhà sàn mới làm lớn và dài thêm nối liền với nhà sàn cũ mà Ánh
(119) Nhà sưu tập tranh
Gửi Ánh
Nhớ không biết có chính xác không. Lâu quá rồi vả lại chỉ hát một lần thời ấy rồi thôi. Có sửa vài chữ vài lời. Thăm những bạn cũ của Ảnh trong cư xá năm xưa. Nghĩ lại cũng vui vui buồn buồn. Thời gian tệ thật.
Nhớ phone nghe. Có về chơi không?
11/1995
***
Sài Gòn, 8/6/1996
Dao Ánh Tournesol
Anh nhận được ảnh rất lạ và sơn dầu. Cám ơn nhiều lắm.
Trước Tết đi Nhật gồm Osaka, Tokyo, Kyoto, Nara... vừa về lại phải đi Singapore. Mệt quá nên lần này, tháng 6, đượC mời đi Okinawa mà phải từ chối. Có lẽ để dành sức khỏe để đi Mỹ vào tháng 9, nói chuyện và hát ở ba đại học Harvard, MIT và New York University. Hy vọng nếu không có gì thay đổi thì sẽ gặp nhau bên đó trong năm nay.
Tháng này trong nhà gần như đông đủ. Có Thúy, Tâm, Ngân, Diệu, Trinh và Hà ở Sacramento sau bốn năm mới về. Chỉ thiếu Tịnh đang chuẩn bị move về Texas.
Sài Gòn đang vào mùa mưa, tuy nhiên vẫn nóng lắm. Suốt ngày chỉ ngồi trong phòng máy lạnh, uống rượu, và vẽ. Dự định làm một exhibition về portrait thiếu nữ vào cuối năm
nay. Nếu có Ánh ở đây chắc cũng đượC vẽ vài cái.
Lâu nay Có gì lạ không. Vẫn lái xe một mình và đến một pub nào đó uống một ly rượu phải không? Đời sống vẫn không có gì lạ cả. Chỉ mọc thêm nhiều hotel và building mới trong thành phố. Anh ít đi ra ngoài, một phần vì lười, một phần vì bụi bậm và tiếng ồn nhiều quá. Có viết thêm vài bài hát mới. Melodie có khuynh hướng về folk vàlyrics thì có vẻ hơi thiền.
Có lẽ đến một lúc nào đó tâm hồn nó phải thiền một chút mới sống được.
Anh vui không. Cái niềm vui từ bên trong mới quan trọng. Hãy gắng vui, vui và vui. Thân yêu.
Trịnh Công Sơn
***
Sài Gòn, 6/11/1996
Dao Ánh ơi,
Nhân CÓ anh Trịnh Cung qua gởi lời thăm Ánh. Lâu hoặc hơi lâu không có tin Ảnh. Có vẻ như Anh không có ý định về thăm lại Sài Gòn nữa phải không. Thời gian qua nhanh quá và hình như chúng ta không còn đủ thì giờ để trau chuốt lại kỉ niệm. Điều gì thích thì làm ngay vì đầu Có nhiều thì giờ để | tính toán thiệt hơn trong cuộc đời này nữa. Đúng không. Vui thì làm. Buồn thì thôi. Đừng tính toán quá vì điều đó chỉ làm mệt mỏi tâm trí mình.
Ánh như thế nào trong lúc này. Chắc vẫn còn thì giờ lái xe
rong trong thành phố một mình phải không.
Vừa qua anh bị rhumatisme 20 kéo dài đến mấy tháng không làm được việc gì cả. Hơi chán nhưng rồi cũng tự thu xếp được.
Sài Gòn đang vẫn tiếp tục mưa và thậm chí mưa kéo dài từ giờ này sang giờ khác giống như Huế những ngày xưa. Nhất là mưa đêm dễ làm mình thức giấc, bật đèn ngồi dậy uống một ly rượu để thưởng thức cái thú ngồi một mình nhớ những chuyện không đâu.
Nhớ Ánh nhưng đôi khi gọi điện không tiện. Trinh, Tâm, Diệu và Tịnh đang ở đây. Cũng đi đi về về hoài như vậy. Đúng ra giờ này anh đang ở Mỹ nhưng vì mệt mỏi về rhumatisme nên dời lại sang năm. Vả lại điều kiện ăn ở trong những gia đình người ta không thuận tiện cho lắm nên anh đang ngần ngại. Đòi hỏi một comfort như ở nhà không phải
điều dễ.
Anh nhớ gọi nếu có thì giờ. Chúc Anh vui và thỉnh thoảng nếu có thì giờ uống vài ly rượu nhỏ. Affectueusement.212
Trịnh Công Sơn
(120) Bệnh thấp
khớp
(121) Quyến luyến, luyến nhớ
From: trinhcongson trinhcongson@tlnet.com.vn To: anhv@pocketmail.com Date: Wednesday, January 17, 2001 11:30 AM Subject: Thư cho Dao Ánh
Dao Ánh,
Lâu quá không có tin tức gì của Ánh, không biết tình hình đời sống như thế nào?
Nhân năm mới chúc Ảnh có được những niềm vui mới. Bao giờ thì có thể thu xếp về Việt Nam được? Vừa rồi đường lên cao đột ngột, mình phải vào bệnh viện, hiện đã về nhà chích thuốc, điều chỉnh lại lượng đường trong máu. Bao giờ đường ổn định thì mới tính đến chuyện đi xa được.
|
Trinh về lại đây có kế lại chuyện ở lại nhà Anh. Rất vui nghe nói Ảnh sức khỏe bình thường mình cũng yên tâm. Càng sống, càng thấy có được một cuộc sống luôn luôn bình thường là điều may mắn lắm rồi. Cố gắng tìm niềm vui trong những điều nhỏ nhặt nhất để cảm thấy đời nhẹ nhàng hơn, thanh thản hơn.
Lâu nay có điều kiện đi du lịch đâu xa không? Có đầy đủ sức khỏe để đi được nơi này nơi nọ là quý lắm. Mình lúc này quá lười, nên chuyến đi xa không hề nghĩ đến.
Mong gặp lại Ánh ở Sài Gòn trong những ngày sắp tới.
Một lần nữa, chúc Ánh có được một cái tết thú vị, dù chỉ một mình hay với nhiều người.
Nhận được thư ở Sài Gòn.
Đang ở Paris và Orleans.
Sẽ có thư sau. Mấy ngày đã thấy nhớ nhà.
Sẽ có thư sau.
Chúc Ánh vui.
Thân ái,
Orleans.
22/5/1989
***
Ho Chi Minh City, 14/8/1989
Dao Ánh ơi,
1989
Lâu lắm mới viết lại tên của Ánh trên tờ thư,
Hôm gặp nhau ở Paris vội vã quá chưa nói được điều gì về cuộc sống riêng tư của mỗi người. Anh về lại Việt Nam ốm mất ba ngày. Bây giờ đã bình thường trở lại.
Bây giờ đang là mùa mưa ở Sài Gòn. Vẫn như xưa những con đường những ngôi nhà quen thuộc.
Gặp Ánh ở Paris thấy Ánh buồn buồn, ít nói anh không hiểu vì sao.
Đời sống có thể làm cho người này không vui và người khác Có thể hơi buồn buồn.
Anh tự dưng cảm thấy Ảnh không vui lắm trong cuộc sống. Ở đây, anh tự tìm một cách sống riêng để không bao giờ thấy cuộc đời là một sự khổ ải. Sống thì phải vui nếu không thì hãy ngủ dài lâu.
Ánh ơi,
Anh không thấy Ánh thay đổi gì cả. Cứ như vậy mãi mãi. Những kỷ niệm xưa đã nằm trong những bài hát của anh. Ánh thì chẳng giữ lại gì cả. Thế mà cũng hay. Hãy để một người khác giữ và mình thì lãng quên hoặc nhở trên một văn bản không bao giờ có thực.
Anh nhớ Ánh như những ngày xưa.
Có những hạnh phúc không bao giờ mình đến gần được. Bình thường thôi. Anh sống một mình và cố tìm một niềm vui của riêng anh.
Thân yêu,
Trịnh Công Sơn
P.S: Hôm gặp Ánh ở Monge buồn muốn khóc.
Sài Gòn, 11/10/1991
Dao Ánh thân mến,
Anh nhận được thư Ánh, Trúc Giang mang về. Những thư gửi poste của Ảnh anh không nhận được, chẳng hiểu vì sao. Hay Ánh viết xong để quên đâu đó không mang đi gửi mà vẫn cứ in trí là đã gửi rồi. Nhưng trous de memoired16) như thế anh cũng vẫn thường CÓ.
Năm nay anh được mời đi Pháp bao nhiêu lần mà không được cấp visa de sortie . Mỗi lần có trục trặc gì đó về chính trị thì văn nghệ sĩ bị thiệt thòi nhất. Anh đã nộp đơn xin đi thăm mấy em ở Canada nhưng chưa có tin tức vì phải đượC ký duyệt tại Hà Nội (Trung ương). Nếu sang đấy vào mùa thu đông này anh sẽ phone cho Ánh biết để tìm cách sang chơi và gặp nhau.
(116) Lỗ hổng ký ức, trí nhớ (117) Visa xuất cảnh
Ở đây bọn anh sống nhàn nhã lắm. Buổi sáng anh đến cơ quan là Hội Âm nhạc, ngồi uống cà phê hay trà với bạn bè rồi chiều thì ở nhà làm việc riêng hoặc đọc sách. Giờ nhàn rỗi thì
viết một vài bài cho báo, hoặc vẽ, hoặc làm bìa sách, hoặc viết nhạc. Thỉnh thoảng tiếp một vài đoàn báo chí hoặc TV của nước ngoài.
Ảnh có liên lạc đượC với Đinh Cường ở Virginia không? Vừa rồi anh Cường mới triển lãm ở Canada, nghe Thúy điện về bảo là thành công lắm. Tuần nào các em anh ở Canada cũng gọi điện thẳng về nhà hỏi thăm nên anh có cảm giác là tất cả vẫn còn ở loanh quanh đâu đây. Thỉnh thoảng cũng có bạn bè gọi thắm từ Mỹ, Pháp, Canada. Qua điện thoại thấy thế giới như nhỏ lại và sự cách biết gần như không còn nữa.
Sài Gòn dạo này thay đổi nhiều, nhất là về việc xây dựng nhà cửa. Có những con đường ở các quận trung tâm chỉ cần một vài tháng không đi qua khi tình cờ trở lại đã không thể nhận ra đâu là căn nhà quen cũ của mình. Người ta xây cất nhà hoặc sửa mới lại để cho thuê hoặc làm mini hotel. Quán xá cũng mọc lên ào ạt.
Gần như chiều nào bạn bè cũng họp tại nhà anh đế nhậu lại rai. Cũng không còn bao nhiều người. Và một, hai người này chắc Ánh cũng chưa quen. Ở Huế thì chỉ còn một mình anh Bửu Ýlà bạn cũngày xưa còn bám trụ vì lười di chuyển.
Với anh và một vài người bạn, không còn nơi nào dễ sống hơn ở đây nữa. Đã quen với từng centimet của đời sống này và có một bầu không khí riêng để thở và đã có đủ niềm vui nho nhỏ từng ngày mà không cần mơ ước gì thêm. Tháng hoặc nếu được đi đây đi đó một chút thì cũng chỉ để thay đổi cái nhìn, để thăm viếng bạn bè cũ ngoài ra chẳng phải vì khao khát hoặc ước muốn gì cả.
Cách đây ít lâu có nghe ai đó nói rằng Ảnh dự định về thăm
CUỐI CÙng cũng chẳng có gì quan trọng, chỉ tiếc là không bao giờ nói được hết những gì
mình nghĩ VỚI người mình yêu thương và đời sống đã mang đi hết những câu kinh trinh bạch mà không phải lúc nào, giờ nào, thời nào cũng
thổ lộ Cùng nhau đưỢC.
nhà trong năm nay. Anh thấy vui vui vì nghĩ rằng Ảnh về sẽ Có dịp bắt gặp lại đâu đó một vài hình ảnh cũ, một vài điều tưởng đã quên đi ngờ đâu vẫn còn đó. Cũng vì cứ sống mãi với những điều lặt vặt, nhỏ nhắn như thế mà rốt cùng rồi chẳng muốn đi đâu.
Mưa lúc 18g15
Ánh ơi,
Những ngày tháng bây giờ hình như không thuộc về anh nữa. Có nhiều lúc ngồi nghĩ lại anh thấy mình đã đánh mất quá nhiều dịp tốt để thực hiện một vài giấc mơ của mình. Chúng mình nói chung đã bỏ lỡ, đã đánh mất nhiều những giấc mộng mà bây giờ nghĩ lại có khi cũng cảm thấy đôi chút ngậm ngùi.
Đang mưa ngoài trời, mưa nặng, nhiều và có sấm sét. Anh đang ngồi uống rượu sake với người bạn ở Nhật về, cùng Tôn Thất Văn (họa sĩ), Lữ Quỳnh ở vườn treo nhà anh.
Cuối cùng cũng chẳng có gì quan trọng, chỉ tiếc là không bao giờ nói được hết những gì mình nghĩ với người mình yêu thương và đời sống đã mang đi hết những câu kinh trinh bạch mà không phải lúc nào, giờ nào, thời nào cũng thổ lộ cùng nhau đượC.
Có một thời rất ngu si, mê muội. Có một thời rực rỡ trí tuệ tinh anh. Đã nhìn và thấy hết cuộc đời nhưng khi giác ngộ thì không còn cơ hội để lặp lại những ngôn ngữ chân thực, tinh tuyền của mình nữa. Anh không nuối tiếc cuộc đời mà chỉ vì yêu thương nó mà phải nói lại những lời đáng ra phải lãng quên.
Anh sẽ viết thư cho Ánh khi nhận được thư và cho đến bây giờ thú thực, anh chưa quên cái nhìn quay lại ở Paris ở | bouche metro rue Monge quận 5 Paris một ngày tháng 6/1989.
Anh chúc Ảnh bình an và dĩ nhiên chưa bao giờ không nhở Ánh.
Thân ái,
Trịnh Công Sơn
Anh nhớ ghi lại địa chỉ mới nhất.
***
Dao Ánh thân mến,
-
Trong nỗi buồn riêng của mùa xuân này anh muốn chúc Ánh những điều vui mà Ánh sẽ tìm gặp đâu đó trong cuộc sống.
Vẫn hy vọng sẽ gặp lại ảnh rất gần đây.
Có gì vui buồn viết cho anh biết với.
Sẽ viết thư sau nghe
Anh.
Trịnh Công Sơn
21.1.1992
***
Sài Gòn, 29/3/1993
Ánh ơi,
1993
Mấy hôm nay Ánh gọi mà anh vắng thật là bậy và tiếc quá là không nói chuyện với nhau được. Mấy ngày liền có những buổi nhạc anh phải giới thiệu, sau đó lại còn phải liên hoan ăn uống cho đến khuya mới về. Về giữa đêm nằm ngủ một mình lại nhớ những ngày ngắn ngủi và êm đềm đã qua. Có một cái gì đó như là giấc mộng, một thứ thực tại hầu như không có thực. Một dĩ vãng tưởng chừng sẽ mất hút mãi mãi bỗng dưng còn đó, trở về như một hiện tại, như của ngày hôm nay. Tất cả những hình ảnh đó cứ trôi đi bềnh bồng trong anh và cứ buộc anh phải cầm ly rượu lên để mà nhớ.
Anh gửi Ánh cái hộp laque đựng bijoux . Đựng luôn trong đó nỗi nhớ của anh và nếu cần Ánh bỏ cả nỗi nhớ của Ánh vào đó.
Ánh bảo anh viết thật dài cho Ánh nhưng những dòng chữ không thể dài bằng nỗi nhớ được. Nỗi nhớ đã đi qua hết quãng đời dài hơn hai mươi năm. Đi từ Huế lên Đà Lạt về Sài Gòn và âm ỉnhư một dòng nước ngầm không quên lãng.
Nhớ Ánh tournesol vô cùng nhớ.
Nhớ em,
Trịnh Công Sơn
(118) Hộp sơn mài đựng nữ trang
Ánh bảo anh viết thật dài cho Ảnh nhưng những dòng chữ không thể dài
| bằng nỗi nhớ đưỢC.
Nỗi nhớ đã đi qua hết quãng đời dài hơn hai mươi năm. Đi từ Huế lên Đà Lạt về Sài Gòn và âm ỉ như một dòng
NƯỚC ngầm không quên lãng.
Sài Gòn, 27/5/1993
Ánh ơi,
Đã nhận thư và bande nhạc Ảnh gửi. Rất vui và cám ơn lắm. Tuy nhiên thư sao Có vẻ trách móc buồn bã quá. Anh phải tập luôn luôn giữ được lòng mình thanh thản. Phải xem mọi sự thật nhẹ nhàng. Phải biết đẩy lùi mọi thứ phiền muộn không cần thiết. Từ sau 75 anh đã tự luyện mình như vậy mới vượt qua được mọi thử thách. Anh thấy mọi điều trong đời đều là hư không cả. Cái có và cái không, cái đượC và cái mất cũng không thể nào giết chết linh hồn và đời sống tinh thần mình được. Chúng mình không còn trẻ nữa cho nên gặp nhau được lúc nào là phải sống hết và tận cùng từng giây phút đó. Anh cũng có gì cảm giác như Ảnh vậy. Những tuần lễ gặp lại nhau ở đây gần như không thật. Có một cái gì đó rất hư ảo của một cõi đời nào đã xa lắm. Cái hiện tại đó nó trùng lẫn với quá khứ và vì thế nó gần gũi với giấc mộng.
Từ dạo Ánh đi trời Sài Gòn nắng nóng gần 40°. Chỉ mấy hôm nay mới Cómưa lai rai. Cũng sắp mùa mưa rồi nhưng cái thời tiết khó chịu này không thể làm việc gì được. Mỗi ngày vẫn bạn bè ngồi với nhau quanh bàn rượu. Ánh đi rồi anh có vẻ thêm được mấy bức tranh nhưng cũng may đã bán hết. Ba bức cho Hongkong. Hai bức cho một Collectioneuro ở Sài Gòn. Nghe nói Ánh cũng Có vẽ nhiều phải không? Thử chụp ảnh gửi về anh xem với.
Trinh về một tuần rồi đi lại. Còn Tinh và Tâm. Nửa tháng nữa Tịnh cũng đi. Lần tới Ảnh về chắc anh đã có một cái nhà sàn mới làm lớn và dài thêm nối liền với nhà sàn cũ mà Ánh
(119) Nhà sưu tập tranh
Gửi Ánh
Nhớ không biết có chính xác không. Lâu quá rồi vả lại chỉ hát một lần thời ấy rồi thôi. Có sửa vài chữ vài lời. Thăm những bạn cũ của Ảnh trong cư xá năm xưa. Nghĩ lại cũng vui vui buồn buồn. Thời gian tệ thật.
Nhớ phone nghe. Có về chơi không?
11/1995
***
Sài Gòn, 8/6/1996
Dao Ánh Tournesol
Anh nhận được ảnh rất lạ và sơn dầu. Cám ơn nhiều lắm.
Trước Tết đi Nhật gồm Osaka, Tokyo, Kyoto, Nara... vừa về lại phải đi Singapore. Mệt quá nên lần này, tháng 6, đượC mời đi Okinawa mà phải từ chối. Có lẽ để dành sức khỏe để đi Mỹ vào tháng 9, nói chuyện và hát ở ba đại học Harvard, MIT và New York University. Hy vọng nếu không có gì thay đổi thì sẽ gặp nhau bên đó trong năm nay.
Tháng này trong nhà gần như đông đủ. Có Thúy, Tâm, Ngân, Diệu, Trinh và Hà ở Sacramento sau bốn năm mới về. Chỉ thiếu Tịnh đang chuẩn bị move về Texas.
Sài Gòn đang vào mùa mưa, tuy nhiên vẫn nóng lắm. Suốt ngày chỉ ngồi trong phòng máy lạnh, uống rượu, và vẽ. Dự định làm một exhibition về portrait thiếu nữ vào cuối năm
nay. Nếu có Ánh ở đây chắc cũng đượC vẽ vài cái.
Lâu nay Có gì lạ không. Vẫn lái xe một mình và đến một pub nào đó uống một ly rượu phải không? Đời sống vẫn không có gì lạ cả. Chỉ mọc thêm nhiều hotel và building mới trong thành phố. Anh ít đi ra ngoài, một phần vì lười, một phần vì bụi bậm và tiếng ồn nhiều quá. Có viết thêm vài bài hát mới. Melodie có khuynh hướng về folk vàlyrics thì có vẻ hơi thiền.
Có lẽ đến một lúc nào đó tâm hồn nó phải thiền một chút mới sống được.
Anh vui không. Cái niềm vui từ bên trong mới quan trọng. Hãy gắng vui, vui và vui. Thân yêu.
Trịnh Công Sơn
***
Sài Gòn, 6/11/1996
Dao Ánh ơi,
Nhân CÓ anh Trịnh Cung qua gởi lời thăm Ánh. Lâu hoặc hơi lâu không có tin Ảnh. Có vẻ như Anh không có ý định về thăm lại Sài Gòn nữa phải không. Thời gian qua nhanh quá và hình như chúng ta không còn đủ thì giờ để trau chuốt lại kỉ niệm. Điều gì thích thì làm ngay vì đầu Có nhiều thì giờ để | tính toán thiệt hơn trong cuộc đời này nữa. Đúng không. Vui thì làm. Buồn thì thôi. Đừng tính toán quá vì điều đó chỉ làm mệt mỏi tâm trí mình.
Ánh như thế nào trong lúc này. Chắc vẫn còn thì giờ lái xe
rong trong thành phố một mình phải không.
Vừa qua anh bị rhumatisme 20 kéo dài đến mấy tháng không làm được việc gì cả. Hơi chán nhưng rồi cũng tự thu xếp được.
Sài Gòn đang vẫn tiếp tục mưa và thậm chí mưa kéo dài từ giờ này sang giờ khác giống như Huế những ngày xưa. Nhất là mưa đêm dễ làm mình thức giấc, bật đèn ngồi dậy uống một ly rượu để thưởng thức cái thú ngồi một mình nhớ những chuyện không đâu.
Nhớ Ánh nhưng đôi khi gọi điện không tiện. Trinh, Tâm, Diệu và Tịnh đang ở đây. Cũng đi đi về về hoài như vậy. Đúng ra giờ này anh đang ở Mỹ nhưng vì mệt mỏi về rhumatisme nên dời lại sang năm. Vả lại điều kiện ăn ở trong những gia đình người ta không thuận tiện cho lắm nên anh đang ngần ngại. Đòi hỏi một comfort như ở nhà không phải
điều dễ.
Anh nhớ gọi nếu có thì giờ. Chúc Anh vui và thỉnh thoảng nếu có thì giờ uống vài ly rượu nhỏ. Affectueusement.212
Trịnh Công Sơn
(120) Bệnh thấp
khớp
(121) Quyến luyến, luyến nhớ
From: trinhcongson trinhcongson@tlnet.com.vn To: anhv@pocketmail.com Date: Wednesday, January 17, 2001 11:30 AM Subject: Thư cho Dao Ánh
Dao Ánh,
Lâu quá không có tin tức gì của Ánh, không biết tình hình đời sống như thế nào?
Nhân năm mới chúc Ảnh có được những niềm vui mới. Bao giờ thì có thể thu xếp về Việt Nam được? Vừa rồi đường lên cao đột ngột, mình phải vào bệnh viện, hiện đã về nhà chích thuốc, điều chỉnh lại lượng đường trong máu. Bao giờ đường ổn định thì mới tính đến chuyện đi xa được.
|
Trinh về lại đây có kế lại chuyện ở lại nhà Anh. Rất vui nghe nói Ảnh sức khỏe bình thường mình cũng yên tâm. Càng sống, càng thấy có được một cuộc sống luôn luôn bình thường là điều may mắn lắm rồi. Cố gắng tìm niềm vui trong những điều nhỏ nhặt nhất để cảm thấy đời nhẹ nhàng hơn, thanh thản hơn.
Lâu nay có điều kiện đi du lịch đâu xa không? Có đầy đủ sức khỏe để đi được nơi này nơi nọ là quý lắm. Mình lúc này quá lười, nên chuyến đi xa không hề nghĩ đến.
Mong gặp lại Ánh ở Sài Gòn trong những ngày sắp tới.
Một lần nữa, chúc Ánh có được một cái tết thú vị, dù chỉ một mình hay với nhiều người.
